Opeens staat de trein stil. Versuft kijk ik mijn reisgenoten in de coupé aan. “Wat is er aan de hand, waarom stoppen we?” informeer ik half slaapdronken. Een vraag waarvan het antwoord nog enige tijd op zich laat wachten. Tot iemand de woorden uitspreekt; “Een bomaanslag.”
St.Petersburg
Het is 2007 ik bestier een afdeling voor reizen op maat bij een reisorganisatie in Utrecht. De samenwerking met de contactpersoon in Rusland verloopt op zijn zachtst gezegd stroef. Bellen, mailen, niets helpt. Aanvragen en boekingen worden niet of veel te laat beantwoord of erger nog, ze staan vol met fouten. Bij mijn baas dring ik er op aan dat dit zo echt niet langer kan. Er moet iets aan gedaan worden.
“Ga er maar heen,” krijg ik als reactie. Zo gezegd zo gedaan. De sticker van mijn Russische visum ruikt nog naar nieuw wanneer KLM me naar Pulkovo Airport vliegt. Tijd voor keiharde onderhandelingen!
Heel veel hotels
Ekaterina blijkt in real life even passief als via de communicatiemiddelen die we normaliter bezigen. Haar baas – een opgewonden Italiaan – ratelt maar door en geeft me het gevoel dat mijn team het probleem is niet dat van hem. Wat een prutvent, daar had ik dus echt niet helemaal voor naar Rusland hoeven reizen.
Gelukkig ben ik zo slim geweest ook met andere potentiële contactpersonen in de stad en in Moskou af te spreken en doe ik een uitgebreide hotel inspection. Een dag lang rol ik een taxi in en uit. Schud handen met managers en CEO’s en bekijk en passant niet minder dan 11 hotels in St.Petersburg. Aan het eind van de dag ben ik ka-pot en kijk reikhalzend uit naar mijn bed in de nachttrein op het traject tussen St.Petersburg en de Russische hoofdstad.
➡️ Lees ook: Slenterend St.Petersburg verkennen
Nachttrein
Om mijn tijd in Rusland optimaal te benutten, regelde ik voor vertrek een bed in de nachttrein tussen St.Petersburg en Moskou. “Ga je niet liever met de snelle trein,” informeert mijn werkgever. Maar ik hou van nachttreinen en zoals gezegd bespaart het me tijd. Ik verlaat tegen de klok van 23.00 uur de Tsarenstad om 8 uur later uitgerust in de hoofdstad te arriveren. Na een ontbijt en een frisse douche ben ik direct gereed om in Moskou mijn afspraken en bezichtigingen aan te vangen. Dat is mijn plan. De nachttrein it is.
Waarom staan we stil?
Ik ben moe, heel moe. De trein heeft amper het station verlaten of ik dommel al weg. Wat een nacht uitrusten had moeten worden, wordt een kort dutje. Ik heb werkelijk geen idee hoeveel kilometer we daadwerkelijk al hebben afgelegd, maar abrupt komt het stalen kolos tot stilstand.
De provodnistas (conductrices) beginnen zenuwachtig door het gangpad te lopen en steken her en der het hoofd in de coupés. Mensen openen de gordijnen in het slaaprijtuig, openen de deuren naar het gangpad. “Wat is er aan de hand?” Niemand in mijn gedeelte van de trein spreekt Engels. Damn.
Een….bomaanslag….
Als verstomd dromt iedereen in het gangpad bij elkaar. Enkele broekzakken beginnen te rinkelen. De verbinding valt weg, we zitten op een stuk met slecht bereik. Dan zoemt mijn kleine toestel en licht het beeldscherm op van mijn oude toestel dat ik op mijn hoofdkussen heb laten liggen. Mijn buurman tikt me aan en wijst naar het kleinood. Aarzelend neem ik op. Een onbekend nummer.
Nog voor ik mijn naam kan noemen hoor ik aan de andere kant van de lijn; “Alles goed daar?”
Collega Nathalie spreekt me bezorgd toe.
“De trein staat stil, ik weet niet waarom….”
“Ik zit net het journaal te kijken,” ze bouwt een pauze in; “er is een bomaanslag gepleegd op de trein richting Moskou…”
“Oké….” te verbaasd door hetgeen dat ze zojuist uitgesproken heeft, hang ik op en bel kort mijn moeder en mijn vriend om te zeggen dat ik in orde ben.
Dan is mijn beltegoed op.
Wanneer gaan we weer rijden?
Een bomaanslag dus. Aan de reacties van de andere passagiers merk ik dat meer en meer mensen beseffen wat er aan de hand is. Toch duurt nog een paar uur voordat bij mij het kwartje echt valt. Want wat is er nu eigenlijk echt aan de hand. Eerst vermoed ik onze trein het doelwit is/was. Dan denk ik uit de handgebaren en steenkolen Engels op te maken dat de rails is beschadigd (dat was ook zo), maar hoe de vork nu precies in de steel zit…
Wanneer de gemoederen enigszins gekalmeerd zijn, kruip ik terug in bed en probeer de slaap weer te vatten. Iets wat wonderbaarlijk gemakkelijk lukt.
Na achten word ik wakker. Zeker een uur geleden had de trein in Moskou moeten arriveren. Ik – en de rest van het reisgezelschap aan boord – zijn deze nacht echter geen centimeter opgeschoten.
Mijn buurman zit er fris gekapt en geschoren bij en wenkt me. Op zijn schoot heeft hij zijn laptop opengeklapt. Middels een vertaalprogramma tracht hij me bij te praten omtrent wat er nu gebeurd is. Heel aardig van hem, het komt er echter op neer, dat hij het eigenlijk ook niet echt weet. “Wanneer gaan we weer rijden?” vraag ik hem. “Dat weet niemand…”
12 uur later
De vertraging loopt verder op. Twee uur worden er vier. Vier uur worden er acht. En acht uren worden er uiteindelijk twaalf. In de trein ligt de gemiddelde temperatuur op zo’n 27 graden. Ik eet zonder enig enthousiasme het uitgereikte ontbijt/lunchpakket op.
“Tsjetsjenen.”
“Kaukasus.”
Het zijn twee woorden die ik 12 uur lang in het restauratierijtuig en het gangpad opvang. Aanslagen door Tsjetsjenen zijn in Rusland niet ongebruikelijk. De islamitische separatisten in deze Russische deelrepubliek worden voor wel meer aanslagen verantwoordelijk gehouden. Vijf jaar eerder (2002) eisten zij ook vele levens tijdens de gijzeling van het Doebrovkatheater in Moskou. In 2010 werden zij eveneens als dader aangewezen voor de aanslagen in de metro van Moskou.
Stilzwijgend kijk ik naar buiten. Naar een landschap dat uren hetzelfde blijft. Wissel beleefdheden met mijn nieuw verworven Russische vriend uit en doe wat hazenslaapjes op het bovenste bed van de 4-persoonscoupé, die met het uur kleiner en benauwder lijkt te worden.
“Waarom mogen we er niet uit?”
“Waarom rijden we niet terug naar St.Petersburg?”
Nooit zal ik het te weten komen. Veiligheid? Onwetendheid? Onwillendheid?
Aankomst in Moskou
Goddank. Nooit eerder was ik zo blij een trein te kunnen verlaten. Eindelijk. Moskou. Op het station is het business as usual. Mijn chauffeur richting mijn overnachtingshotel spreekt geen Engels. Nog kan niemand me duidelijkheid verschaffen. De deur is nog niet achter me in het slot gevallen of ik heb de televisie reeds aangezet. “CNN, BCC, iets! Stom hotel, stomme t.v., waarom kan ik geen internationale nieuwszenders vinden?” Een Russisch kanaal toont me wrakstukken van een trein. De woorden Neva Express – een van de weinige woorden die ik versta – komen keihard binnen. Dat is de Nevsky Express (zo wordt de trein buiten Rusland veelal genoemd). Dat is de, de, de snelle trein…… De trein die mijn baas nog voorstelde……
Stel….
Nee, zo moet je niet denken, zeg ik tegen mezelf
Maar
Stel….
Meer informatie n.a.v. de bomaanslag
- de Neva/Nevsky Express rijdt tegenwoordig niet meer. De snellere en betere hogesnelheidstrein ‘Sapsan’ rijdt tegenwoordig op dit traject
- In maart 2010 werden de daders van de bomaanslag op de Neva Express veroordeeld. In 2017 zit hun straf er op
- De bomaanslag/explosie vond plaats ter hoogte van de stad Novgorod, ongeveer 100 kilometer van St.Petersburg vandaan
Meer lezen over de bomaanslag?
Deze artikelen staan online inzake de bomaanslag op de trein tussen St.Petersburg en Moskou
Terrorist Bomb Derails Russian Train
Bomb Derailed Passenger Train in Russia, Officials Say
Moscow blaims terrorist for train derailment
Russian court jails two over 2007 train attack
9 reacties
Wow, dat lijkt me niet echt leuk om mee te maken. Laat staan dat je zo lang in een trein moet zitten terwijl je geen idee hebt wat er is gebeurd. Gelukkig is er niks met je gebeurd. Dat had ook zomaar anders kunnen zijn. Onze vlucht had vorig jaar vertraging vanuit zuid-Afrika via Istanboel naar Nederland. Daarom besloten we niet nog even Istanboel in te gaan. De volgende ochtend worden we in Nederland wakker dat er een aanslag was gebeurd in de stad terwijl we op het vliegveld zaten of net erna. Niet echt de dingen waar je aan wilt denken als je aan het reizen bent 😉
Wauw wat heftig zeg! Zeker wanneer je zo’n lange tijd weinig hoort, waardoor veel informatie nog een raadsel blijft. Gelukkig is het voor jou goed afgelopen!
Jeetje wat een verhaal. Gelukkig is het goed afgelopen!
Wow wat heftig om dit mee te moeten maken. Ik kan wel begrijpen dat het even de tijd nodig had om het tot je door te laten dringen. Gelukkig ben je er heelhuids van afgekomen.
Pff, heftig! Gelukkig goed afgelopen! Op zo’n moment lijkt me dat Rusland heel ver voelt….dan wil je veilig thuis zijn lijkt me…
Pfoeh wat een verhaal zeg. Wat fijn dat het goed is afgelopen. Je hebt het in ieder geval boeiend opgeschreven, ik had haast het gevoel alsof ik er zelf bij was!
Jee, wat ontzettend eng zeg. Ik kan me voorstellen dat dit grote indruk op je heeft gemaakt. Je hebt het mooi en heel beeldend verwoord.
Wow.. Wat heftig zeg! Ik heb het hele verhaal in één ruk uitgelezen. Heel mooi geschreven allemaal. Maar wat spannend zeg! Gelukkig is voor jou alles goed afgelopen.
Jeetje, wat een heftig verhaal! Bizar he, verkeerde tijd, verkeerde plek… of juist op de goede plek in dit geval. En dan ook nog eens niet de taal spreken en geen idee hebben wat er aan de hand is… Dat is vaak heel leuk en avontuurlijk aan reizen, maar op zo’n moment even heel onhandig!